Klimatyczna, mieszcząca się w pałacowych wnętrzach, wzorowana na starych angielskich bibliotekach, dostępna nie tylko dla studentów i naukowców UMB, jedyna o profilu medycznym w regionie, z bogatym zasobem elektronicznym – Biblioteka Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku świętuje jubileusz 75-lecia. Dzisiaj (7 maja 2025r.) bibliotekarze zaprosili do swojej siedziby lokalne media.
1 maja 1950 roku rektor powstającej wówczas Akademii Medycznej w Białymstoku prof. Tadeusz Kielanowski zatrudnił na stanowisku starszego asystenta w Bibliotece AMB mgr Marię Stasiewicz. Tę datę przyjmuje się za początek uczelnianej biblioteki. Tym samym – jak cały Uniwersytet Medyczny w Białymstoku – Biblioteka świętuje właśnie swoje 75 urodziny.
Tworzenie biblioteki w powojennej rzeczywistości
Pani Maria nie była przypadkową osobą. W 1949 roku została zatrudniona jako jedyny pracownik kancelarii mającej dopiero powstać Akademii Lekarskiej w Białymstoku (Pełnomocnikiem Ministerstwa Zdrowia ds. Akademii był dr Bronisław Jodkowski). Później została pierwszym pracownikiem Uczelni, referendarzem Akademii Lekarskiej w Białymstoku (umowa o pracę z Ministerstwem Zdrowia). Pani Maria była mamą prof. Jana Stasiewicza, byłego prezesa Okręgowej Izby Lekarskiej w Białymstoku.
To pani Maria rozpoczęła tworzenie zbiorów. Miała nawet upoważnienie rektora do brania kredytu na zakup książek. Priorytetem były podręczniki dla studentów I roku kierunku lekarskiego. Były to czasu powojenne, więc wyzwanie było nie lada sztuką.
75 lat Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku i Biblioteki UMB
Zakupy realizowała w miejscowych księgarniach i antykwariatach, ale też w warszawskich placówkach. Księgozbiór Biblioteki zwiększały liczne dary, m.in. od ówczesnego Ministra Zdrowia Jerzego Sztachelskiego, pierwszego rektora AMB prof. Tadeusza Kielanowskiego, prof. Marii Byrdy. Wiele książek i czasopism trafiło z Głównej Biblioteki Lekarskiej, Szpitala Wojewódzkiego im. J. Śniadeckiego w Białymstoku (ok. 1500 tomów książek i ok. 100 tomów czasopism), a także od profesorów i lekarzy z Białegostoku oraz innych miast Polski.
Rok akademicki udało się rozpocząć z księgozbiorem liczącym ok. 5 tys. pozycji, przy czym najpopularniejsze podręczniki np. z anatomii wypożyczano jedynie grupom studentów – 1 książka na 5-6 osób.
Biblioteka ta sama, ale nie taka sama
Po 75 latach w Bibliotece UMB – poza miejscem – wszystko jest inne. Współcześnie to największa i najlepiej wyposażona biblioteka medyczna w tej części Polski – opowiadała dziennikarzom Agnieszka Janucik, Dyrektorka Biblioteki UMB.
Patrząc na ubiegłoroczne raporty – biblioteka ma ponad 7600 czytelników i prawie 47 000 wypożyczeń. Do tego dołożyć trzeba prawie milion otwarć zanotowanych w elektronicznych bazach pełnotekstowych. Same zbiory Biblioteki liczą ponad 130 tys. książek, blisko 50 tys. czasopism oraz ponad 9 tys. jednostek inwentarzowych zbiorów specjalnych. Zasoby elektroniczne to 15 tys. e-czasopism i ponad 300 tys. e-książek.
Bibliotekę Główną Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku w roku 2024 odwiedziło ponad 34 tys. osób. Z Czytelni Studenckiej skorzystało prawie 9 tys. czytelników, którym na miejscu udostępniono ponad 20 tys. pozycji – podsumowuje Dyrektor Janucik.
Czytelnia Studencka może się pochwalić 10 tysiącami książek w otwartym dostępie. Korzystać z nich (na miejscu) może każdy, nie tylko studenci i pracownicy UMB. Czytelnia cieszy się wśród studentów dużym zainteresowaniem, jako przyjazne, klimatyczne i ciche miejsce nauki otwarte do godz. 21:00, a w czasie sesji egzaminacyjnej do godz. 22:00.
Nie tylko książki tradycyjne i elektroniczne
Uzupełnieniem bogatej oferty tradycyjnych książek i baz elektronicznych są modele anatomiczne, chętnie wykorzystywane podczas nauki anatomii (i nie tylko). Jest ich w sumie 11 (2 pełnowymiarowe szkielety anatomiczne człowieka, naturalnej wielkości model anatomiczny kończyny dolnej i górnej, 2 modele kręgosłupa z miednicą do terapii manualnej, model serca i 4 modele czaszki).
Bibliotekarka, Katarzyna Dziamecka pokazywała dziennikarzom starodruki, jakie znajdują się w zasobach Biblioteki UMB. Najstarsza księga to „Alexego Pedemontana Tayemnice”, dzieło szesnastowiecznego włoskiego fizyka i alchemika – posiadany przez bibliotekę egzemplarz wydrukowano w Supraślu w Drukarni Wielebnych Ojców Bazylianów w 1758 roku.
