W Białymstoku powstała strefa wytchnienia „Cyklarium Słoboda”, która jest częścią ogólnopolskiej inicjatywy „Laboratorium badań nad szczęściem – życie po komfortocenie”. Celem projektu było stworzenie przestrzeni do odpoczynku i ekologicznej koegzystencji na terenach Politechniki Białostockiej, gdzie nauka spotyka się z naturą, a mieszkańcy miasta mogą odkrywać nowe miejsce na odpoczynek i kontakt z naturą.
„Laboratorium badań nad szczęściem – życie po komfortocenie” to projekt realizowany w latach 2023-2024 w sześciu miastach Polski, łączący młodych ludzi ze środowiskami nauki, sztuki, designu, technologii i przedsiębiorczości. Cykl badawczo-artystyczny koncentruje się na prognozowaniu scenariuszy, które w różnych dziedzinach zastąpią dotychczas przyjęte zwyczaje i nawyki. Punktem wyjścia jest konieczność odejścia od komfortu opartego na eksploatacji paliw kopalnych i na wysokoemisyjnych technologiach.
W związku z projektem zbadano takie tematy jak migracja roślin, regeneracja gleby miejskiej, znaczenie projektowania przestrzeni publicznej dla dobrostanu psychicznego, zapobieganie izolacji i osamotnieniu czy projektowanie miejsc sprzyjających powstawaniu więzi społecznych. Pomysły zostały przekształcone w prototypy, z których każdy odpowiada na problem opracowany wspólnie z lokalnymi partnerami: Akademię Sztuk Pięknych w Katowicach, Galerię Sztuki Współczesnej we Wrocławiu, Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku, Szczeciński Inkubator Kultury oraz Galerię Arsenał w Białymstoku.
Sąsiedzkość natury w Białymstoku
Celem projektu realizowanego w Białymstoku było stworzenie strefy wytchnienia, odpoczynku i spotkań na terenach zieleni w obrębie kampusu Politechniki Białostockiej – „Cyklarium Słoboda” – której nazwa powstała aby upamiętnić istniejącą tu wcześniej wieś. Miejsce to ma zarazem umożliwiać koegzystencję wielu gatunków – fauny, flory i człowieka.
Przestrzeń została zorganizowana w systemie modułowym. Z jednej strony wykorzystuje zastane warunki naturalne, z drugiej architektonicznie zaprojektowane moduły takie jak m.in. glebarium, kompostownik, zbiornik wody deszczowej wchodzącej w skład ogrodu biocenotycznego oraz małych form architektonicznych wchodzących w skład miejsc do odpoczynku. Moduły zostały zaadaptowane do istniejącej już zieleni. Zostały zbudowane z materiałów trwałych, służących przez lata lub biodegradowalnych, pochodzenia naturalnego. Ich konstrukcja jest inspirowana rzemiosłem oraz tradycyjną architekturą Podlasia – połączeniem drewna, splotami wikliny, strzechami. Jest to nawiązanie do lokalnego kontekstu projektu. Teren jest miejscem przeznaczonym do prowadzenia badań przez koła naukowe zajmujące się ogólnie ujętym kształtowaniem środowiska i jednocześnie ogólnodostępnym dla mieszkańców miasta. Cyklarium jest też elementem podnoszenia świadomości ekologicznej mieszkańców miasta.
Źródło: UM Białystok
