TIKTIN. Dokładnie 5 miesięcy po wyjątkowym wieczorze, jaki odbył się w Wielkiej Synagodze w Tykocinie 22 października 2023 roku, do słuchaczy trafia TIKTIN – album Marii Sławek, Lutosławski Quartet i Tomasza Januchty. Na płycie znajdziemy dzieła Andrzeja Panufnika, Jana Sebastiana Bacha i Mieczysława Wajnberga. Płyta dostępna jest na platformach streamingowych i CD.
TIKTIN w języku jidysz oznacza Tykocin. W tym niewielkim, urokliwym miasteczku na pograniczu Mazowsza i Podlasia, znajduje się druga co do wielkości i jedna z najstarszych synagog w Polsce. To właśnie ten tykociński zabytek, będący jedną z najlepiej zachowanych XVII-wiecznych synagog w Europie, październikowego wieczoru rozbrzmiewał muzyką Wajnberga, Panufnika i Bacha – kompozytorów, których łączy więcej niż moglibyśmy przypuszczać.
Przed wybuchem II wojny światowej Panufnik i Wajnberg studiowali razem w Konserwatorium Warszawskim. To młody Mieczysław Wajnberg dokonał pierwszego wykonania „Tria fortepianowego” Panufnika. Wojna w znaczący sposób wpłynęła jednak na dalsze koleje życia obu kompozytorów – Wajnberg uciekł na wschód, do ZSRR, Panufnik wyemigrował na zachód, do Wielkiej Brytanii. Wspomnieniami o kraju wracali wielokrotnie w swojej twórczości.
TIKTIN – premiera albumu zarejestrowanego w synagodze w Tykocinie
Na albumie „TIKTIN” utworom kompozytorów-emigrantów towarzyszy dzieło Jana Sebastiana Bacha. Zarówno Panufnik, jak i Wajnberg, bardzo cenili jego twórczość, a „Ciacconę” można usłyszeć w operze „Pasażerka” – największym i najbardziej znanym dziele tego ostatniego.
“Wajnberg i Panufnik – o takiej płycie myślałam od dawna. Kiedy trafiłam do Tykocina wiedziałam, że to idealne miejsce, aby zabrzmiały w nim utwory skrzypcowe. Zresztą, Wielka Synagoga nie jest tylko miejscem, które przyjęło nas pod swój dach i w którym odbył się koncert – na tej albumie „TIKTIN” jest kolejną wykonawczynią” – mówi Maria Sławek, skrzypaczka i pomysłodawczyni tego muzycznego projektu.
“Obok moich fantastycznych kolegów z Lutosławski Quartet, obok Tomasza Januchty i Tomasza Lidy, tego albumu by nie było, gdyby nie kilkadziesiąt osób, które wsparły realizację tego pomysłu poprzez internetową zbiórkę. Jestem im za to bardzo wdzięczna. To dzięki nim zarejestrowane dźwiękowy zapis wyjątkowego spotkania w niezwykłych murach XVII-wiecznej synagogi może trafić do szerszej publiczności” – dodaje artystka.
Za produkcję muzyczną odpowiada Tomasz Lida. Album “TIKTIN” ukazał się 22 marca 2024 roku nakładem Orphée Classics.
ARTYŚCI:
MARIA SŁAWEK
Gra solo, kameralnie, uczy, jest kuratorką i pomysłodawczynią wielu wydarzeń artystycznych, współzałożycielką i prezeską Instytutu Mieczysława Wajnberga, doktorką habilitowaną sztuki. Urodziła się i wychowała w Gdańsku, studiowała i wykłada w Krakowie, mieszka i działa w Warszawie. Występuje zarówno na dużych scenach filharmonicznych, jak i w małych podwórkach, księgarniach i pracowniach artystycznych.
Poza graniem na skrzypcach, zajmuje się także historią muzyki żydowskiej, współpracuje naukowo Muzeum POLIN i Żydowskim Instytutem Historycznym. Od 2011 roku gra, bada, nagrywa i popularyzuje twórczość Mieczysława Wajnberga.
„TIKTIN” to − po sonatach Mieczysława Wajnberga nagranych z Piotrem Różańskim (CD Accord, 2015) i albumie „Rejoice” z Marcinem Zdunikiem (CD Accord, 2019) – jej trzecia autorska płyta. Maria Sławek była artystką-rezydentką Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie, stypendystką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz m. st. Warszawy. Uczy studentów w Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie i na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie. Jest także pomysłodawczynią i kuratorką serii mikro-koncertów w przestrzeniach warszawskich historycznych pracowni artystycznych.
Gra na skrzypcach R.& M. Millant (Paryż, 1961).
LUTOSŁAWSKI QUARTET
Roksana Kwaśnikowska (skrzypce) / Marcin Markowicz (skrzypce) / Artur Rozmysłowicz (altówka) / Maciej Młodawski (wiolonczela)
Założony w 2007 roku Lutosławski Quartet to jeden z najbardziej wpływowych polskich kwartetów smyczkowych. Koncertujący na całym świecie zespół jest szczególnie ceniony za niestandardowe podejście do repertuaru i budowanie nowego wymiaru muzyki kameralnej.
Lutosławski Quartet występował na prestiżowych festiwalach, takich jak Warszawska Jesień czy Klarafestival. Współpracuje z wybitnymi artystami ze świata muzyki klasycznej i jazzu oraz nagrywa dla renomowanych wytwórni, takich jak Naxos czy DUX.
Jego głównym obszarem zainteresowań jest muzyka XX i XXI wieku, ze szczególnym uwzględnieniem twórczości polskich kompozytorów (Lutosławski, Szymanowski i Mykietyn), a także utworów pisanych specjalnie dla zespołu.
Lutosławski Quartet jest zespołem Narodowego Forum Muzyki im. Witolda Lutosławskiego (NFM) we Wrocławiu.
TOMASZ JANUCHTA
Kontrabasista Teatru Wielkiego Opery Narodowej. Jako kameralista występował na najważniejszych festiwalach muzycznych w Polsce. Jako stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zrealizował projekt „Zapomniana transkrypcja – opracowanie Tadeusza Pelczara Suit wiolonczelowych J.S. Bacha na kontrabas”, w ramach którego nagrał i opublikował w internecie wszystkie suity wiolonczelowe J.S. Bacha w tym opracowaniu. Jest członkiem awangardowych zespołów muzycznych, takich jak STOP, ZPT, INLY TOUCH. Kiedy tylko dopisuje pogoda, improwizuje na kontrabasie na ulicach.
===
Andrzej Panufnik (1914–1991)
Koncert skrzypcowy
I Rubato
II Adagio
III Vivace
Johann Sebastian Bach (1685–1750)
II Partita d-moll BWV 1004
na skrzypce solo – Ciaccona
Mieczysław Wajnberg (1919–1996)
Concertino op. 42
I Allegretto cantabile
II Cadenza. Lento-Adagio
III Allegro moderato poco rubato
Rapsodia na tematy mołdawskie op. 47/3
(arr. Ewelina Nowicka)
Patronat honorowy: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Muzeum Podlaskie w Białymstoku–Oddział w Tykocinie, Narodowe Forum Muzyki we Wrocławiu i Instytut Mieczysława Wajnberga.
Partnerem płyty jest ZAIKS. Patronem medialnym albumu jest Dwójka Polskie Radio.