Jesteśmy tu po to, by podziękować wielopokoleniowej, kilkudziesięciotysięcznej społeczności akademickiej za 75 lat niezwykle owocnej pracy, za to, co ludzie UMB zrobili dla pacjentów, dla społeczeństwa – tymi słowami, w poniedziałek, 3 lutego 2025 roku, Rektor Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, prof. Marcin Moniuszko, zainaugurował obchody jubileuszu 75-lecia UMB.
Łączy nas UMB
W Auli Magna Pałacu Branickich odbyło się uroczyste posiedzenie Senatu Uczelni, w którym uczestniczyli pierwsi absolwenci ówczesnej Akademii Lekarskiej: prof. Zbigniew Puchalski – absolwent drugiego rocznika (rektor Uczelni w latach 1987-1990 i 1999-2002), prof. Stanisław Chodynicki (rocznik 1951), oraz doktor Józef Krętowski (rocznik 1952). Dr Teresa Kurowska (rocznik 1950) oraz prof. Ida Kinalska (rocznik 1952, uhonorowana tytułem doktor honoris causa UMB) dołączyły do wydarzenia wirtualnie, dzięki prowadzonej transmisji uroczystości.
Ciepło zaproszenie Rektora na uroczystość przyjęli także i licznie przybili emerytowani i obecni pracownicy. Nie zabrakło reprezentantów studentów. Na uroczystość przybyła także minister zdrowia Izabela Leszczyna wraz z wiceministrami: Katarzyną Kacperczyk i Jerzym Szafranowiczem. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego reprezentowała wiceminister prof. Maria Mrówczyńska. Specjalny medal na ręce rektora przekazał wicemarszałek Senatu Maciej Żywno. Licznie przybyli także podlascy posłowie, wojewoda podlaski, marszałek województwa, wiceprezydenci Białegostoku i inni znamienici goście. W wydarzeniu uczestniczyli także byli rektorzy: prof. Jan Górski (kadencja 1993-1996, 1996-1999, 2002-2005, 2005-2008), prof. Jacek Nikliński (kadencja 2008-2012, 2012-2016) i prof. Adam Krętowski (kadencja 2016-2020, 2020-2024).
UMB łączy tradycję z nowoczesnością
Data uroczystości była nieprzypadkowa – to właśnie 3 lutego 1950 roku rada ministrów zdecydowała o utworzeniu Akademii Lekarskiej w Białymstoku, przemianowanej wkrótce na Akademię Medyczną, pierwszą tego typu uczelnię w Polsce północno-wschodniej. Jej siedzibą został zniszczony w osiemdziesięciu procentach Pałac Branickich – pieczołowicie przez lata przez uczelnię odbudowywany i przywracany do dawnej świetności. To niezwykłe miejsce, perła baroku ma bogatą historię medyczną poczynając od XVIII wieku, gdy część apartamentów zajmowała Pałacowa Szkoła Położnych i nadworni medycy Branickich. Historia tego miejsca doskonale wpisuje się w misję Uniwersytetu Medycznego, łącząc tradycję z nowoczesnością.
Ludzie UMB potrafią doskonale łączyć pozorne sprzeczności: niepohamowany pęd ku innowacji, tworzenie pionierskich rozwiązań organizacyjnych, klinicznych i naukowych, między innymi w obszarze badań populacyjnych, badań genomowych, tworzenia algorytmów sztucznej inteligencji łączą z poszanowaniem tradycji i poczucia wspólnoty, siłę i entuzjazm młodości – z poszanowaniem ducha tradycji akademickiej – mówił podczas uroczystości Rektor prof. Moniuszko.
Misji utworzenia uczelni medycznej w Białymstoku podjął się 75 lat temu prof. Tadeusz Kielanowski, wybitny lekarz i humanista, który przeniósł akademickie tradycje Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Był postacią nietuzinkową, założycielem pierwszego w Polsce telefonu zaufania. To on zaczął ściągać do Białegostoku wielu lekarzy, profesorów i od początku tworzyć środowisko naukowe i kulturalne. W październiku 1950 roku, na Wydziale Lekarskim, naukę rozpoczęło 168 pierwszych studentów.
UMB dzisiaj
Historia tej Uczelni to opowieść o odwadze, pasji i głębokiej wierze w potęgę nauki, kształtowana przez dziesiątki tysięcy ludzi, którzy przez lata oddali jej swoje serca i umysły. Mury tej uczelni opuściło do tej pory ponad 32000 absolwentów. Dzisiaj w UMB studiuje ponad 6000 studentów na 3 wydziałach i 16 kierunkach. Studenci kierunku lekarskiego i lekarsko-dentystycznego zdają najlepiej w kraju egzaminy końcowe. Na studia w języku angielskim przyjeżdżają studenci zagraniczni z 33 krajów świata. Uniwersytet Medyczny w Białymstoku ceniony jest jako ośrodek naukowy, w wielu dziedzinach pionierski. To tutaj – w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w 1987 roku przyszło na świat pierwsze dziecko z zapłodnienia in vitro (zespół pracował pod kierunkiem obecnego na uroczystości prof. Mariana Szamatowicza, doktora honoris causa Uczelni). To rektor prof. Piotr Boroń jako jeden z pierwszych w Polsce zajmował się badaniami nad HIV i AIDS. UMB jest między innymi liderem w obszarze badań genomicznych, metabolomicznych, od lat prowadzi kompleksowe, zakrojone na szeroką skalę badanie populacyjne mieszkańców Białegostoku, wprowadza innowacyjne rozwiązania w dziedzinie medycyny nuklearnej.
Rektor Marcin Moniuszko podczas swojego wystąpienia wspomniał także o szczególnej roli Uczelni zlokalizowanej przy wschodniej granicy Unii Europejskiej i wyzwań, przed jakimi stoją jej największe w regionie szpitale kliniczne, szczególnie w kontekście obecnego kryzysu demograficznego i potencjalnych kryzysów transgranicznych. Dodał również słowa uznania, dla całej społeczności, która tworzy uczelnię:
Kocham tę uczelnię za to, że tak wielu z nas potrafi położyć własne ambicje na ołtarzu wspólnej, większej sprawy, jeśli tylko może ona posłużyć pacjentom, studentom, nauce. I dlatego właśnie, pomimo wszystkich zewnętrznych niepokojów, nie tylko wierzę, ja po prostu wiem, że przyszłość UMB jest jasna – mówił rektor. Przed nami miesiące, w których będziemy chcieli wspominać ważne wydarzenia z życia uczelni, poszczególnych wydziałów. Chciałabym, byśmy ten rok przeżyli z dumą. Przede wszystkim z dumą z tego, co przez te 75 lat daliśmy i dajemy, nie tylko naszemu regionowi, ale Polsce i światu – zakończył Rektor.
UMB to ludzie
Minister zdrowia Izabela Leszczyna odniosła się do słów przemówienia rektora oraz do wcześniej przygotowanych filmów dotyczących historii, teraźniejszości i przyszłości UMB.
Tylko dwa słowa – wdzięczność i duma – skomentowała minister dodając: Macie naprawdę pełne prawo być bardzo dumni ze swojej uczelni, z jej historii, z absolwentów, z tego wszystkiego, co zrobiliście tu Państwo i co robili wasi poprzednicy przez 75 lat, a ja jak zapewne wielu z nas, czuję wdzięczność, i za to bardzo, bardzo dziękuję. Wypracowaliście sobie przez 75 lat niezwykłą markę (…) Dzisiaj trudno w Polsce znaleźć szpital, w którym nie byłoby lekarza po „medycynie” w Białymstoku i za to też bardzo dziękujemy, bo to też nie tylko lekarze, ale też farmaceuci, pielęgniarki, inne zawody medyczne, które wypuszczacie w świat.
Ale te 75 lat to nie tylko kształcenie medyków, nie tylko dbałość o zdrowie i życie pacjentów, ale to także badania. O tym wielkim badawczym potencjale uczelni świadczy fakt, że to właśnie projekt tej uczelni uzyskał najlepszy wynik wśród kilkuset innych projektów opiniowanych przez Agencję Badań Medycznych (grant dla projektu „Innowacyjne produkty spożywcze jako żywność specjalnego przeznaczenia medycznego dla pacjentów z zaburzeniami metabolicznymi – badania przedwdrożeniowe” na ponad 8,5 mln zł – przyp. red.) Serdecznie gratuluję.
Na koniec swojego wystąpienia Minister Leszczyna podkreśliła wagę kształcenia studentów w sposób zespołowy.
Nie uczmy indywidualizmu, uczmy pracy w zespole. Nie uczmy rywalizacji, tylko współpracy i empatii – apelowała Minister.
Jeszcze raz z całego serca dziękuję i naprawdę dla mnie to wielki zaszczyt, że mogę dziś z Państwem cieszyć się z tego fantastycznego jubileuszu. Dziękuję za to, co zrobiliście dotąd, proszę o więcej i trzymam kciuki za to, żeby wszystko, o czym Pan Rektor mówił, o czym Państwo myślicie, marzycie, co macie w planach, żeby się spełniło – dodała na zakończenie Minister zdrowia.
Gratulacje dla UMB
Głos zabrała również minister Maria Mrówczyńska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, która odnosząc się do słów Minister Leszczyny dodała: Wdzięczność, duma ale też podziw dla determinacji całej społeczności lokalnej i akademickiej, że potrafili Państwo z gruzów przez 75 lat zbudować uczelnię o światowej renomie.
Maria Mrówczyńska przeczytała list od Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, przygotowany z okazji jubileuszu uczelni. W liście minister Marcin Kulasek serdecznie gratulował uczelni rocznicy oraz skierował słowa uznania w kierunku całej społeczności akademickiej UMB. Podkreślił unikatowość prowadzonych na uczelni badań oraz jej wkład w rozwój polskiej medycyny.
Do życzeń i gratulacji dołączył także wicemarszałek Senatu RP, Maciej Żywno, podkreślając gigantyczny trud, który włożyli pierwsi pracownicy uczelni w odbudowanie Pałacu Branickich i powołanie Akademii Medycznej, dziś Uniwersytetu Medycznego, a także rolę, którą w rozwoju uczelni pełnią obecne władze.
Naukowo-badawcze wyniki, ogromny potencjał dydaktyczny tej uczelni, a także jej sukcesy w kształtowaniu profesjonalnych kadr medycznych nieustająco przynoszą chlubę polskiej nauce i medycynie – napisał w odczytanym podczas uroczystości specjalnym liście skierowanym do władz UMB marszałek Sejmu Szymon Hołownia. Rektor Marcin Moniuszko dziękował za wszystkie nadesłane listy i życzenia.
Swój głos w tej uroczystości mieli także obecni studenci, pokazując, że „łączy nas UMB”.
Podczas uroczystości Chór Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku pod kierunkiem prof. Anny Moniuszko wykonał hymn Uczelni. Na koniec rektorzy pokroili wspólnie wielki, urodzinowy tort.
Źródło: UMB








